Ona dbała o polską sprawę – pamiętajmy o niej

Kościół anglikański Św.Marka i
Kanadyjski Instytut Studiów Historycznych Polonia
Zapraszają serdecznie

w Niedzielę 26 maja 2019 roku, o godz. 10:30 rano
do kościoła Św. Marka,
przy 41 Byron Street w Niagara-on-the-Lake
na uroczystość poświęcenia Tablicy Pamiątkowej dla
Elizabeth Caroline (Masters) Ascher 1869-1941,
działaczki społecznej, udekorowanej w 1922 roku
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski przez rząd odrodzonej Polski.

Po zakończeniu uroczystości odbędzie się poczęstunek w Addison Hall mieszczącym się na terenie parafii.

Elizabeth Caroline Ascher z domu Masters, ur. 1 sierpnia1869 r. – zm. 5 maja 1941 r.
Kanadyjska działaczka społeczna i dziennikarka urodzona w Niagara-on-the-Lake. Przez całe życie związana z miastem swojego urodzenia i z regionem Niagara. Wykształcenie otrzymała w miejscowej średniej szkole publicznej a jej nauczycielką była Janet Carnochan (1839-1926), historyczka i założycielka Stowarzyszenia Historycznego i Muzeum w Niagara-on-the-Lake. Wyszła za mąż za Franka Aschera. W 1894 roku urodziła swoje jedyne dziecko, Eleanor Frances Ascher, która przeżyła zaledwie pięć miesięcy. Frank Ascher w 1898 roku wyruszył na wojnę amerykańsko-hiszpańską, z której nie powrócił.
Działała w wielu regionalnych instytucjach i organizacjach społeczno-charytatywnych. Była współzałożycielką i przez 12 lat regentką Newark Chapter of Imperial Order of the Daughters of the Empire, patriotycznej organizacji charytatywnej i edukacjnej, członkiem zarządu, od 1896 roku, Stowarzyszenia Historycznego i Muzeum w Niagara-on-the-Lake, dyrektorką Niagara Agricultural Society, członkiem Women’s Institute w Niagara-on-the-Lake, członkiem zarządu lokalnego oddziału Czerwonego Krzyża, współzałożycielką w 1920 roku Women’s Hospital Aid, członkiem zarządu Boy Scouts i członkiem zarządu Niagara High School Alumni. Aktywna w życiu miasta, brała udział w organizacji wszystkich ważniejszych uroczystości. Od 1904 roku, przez 37 lat była korespodentem gazety St. Catharines Standard. Pisywała również do Buffalo Times, Old Mail and Empire i do lokalnego Niagara Advance. Eseje poświęcone historii regionu publikowała w zeszytach historycznych wydawanych przez Stowarzyszenie Historyczne w Niagara-on-the-Lake.
Podczas Pierwszej Wojny Światowej prowadziła z wielkim zaangażowniem działalność charytatywną na rzecz żołnierzy z Armii Polskiej w Ameryce (późniejszej Armii Polskiej we Francji), szkolonych w Niagara-on-the-Lake w latach 1917-1919. Podczas epidemii śmiercionośnej grypy ”hiszpanki” w 1918 roku z narażeniem życia opiekowała się chorymi żołnierzami będąc przez nich nazywana Aniołem Miłosierdzia i Matką Chrzestną polskich żołnierzy. Porównywana była do legendarnej postaci Florence Nightingale. Wspierała założenie Polskiego Cmentarza Wojskowego w Niagara-on-the –Lake na terenie katolickiej parafii St. Vincent de Paul dla zmarłych podczas epidemii polskich żołnierzy. Pozostała opiekunką tego cmentarza do końca życia.

Na prośbę Heleny Paderewskiej, która odwiedziła Obóz im. Tadeusza Kościuszki w lipcu 1918 roku, zorganizowała w latach 1918-1921 wielką kampanię regionalną na rzecz pomocy ludności w ogarniętej wojną Polsce. Uzyskane środki finansowe i dobra materialne wysyłane były za pośrednictwem Polskiego Białego Krzyża, organizacji utworzonej przez Helenę Paderewską i później Czerwonego Krzyża do Polski.

W 1922 roku otrzymała od rządu odrodzonej Polski Krzyż Kawalerski Orderu Polonia Restituta. Była pierwszym cywilnym obywatelem Kanady udekorowanym tym zaszczytnym odznaczeniem. W kolejnych latach w uznaniu jej zasług, odznaczona była Medalem Hallera w 1923 r., Medalem Miecze Hallerowskie na wniosek weteranów, żołnierzy z Ameryki, w 1925 r., Krzyżem Zasługi w 1934 r. i Medalem za Długoletnią Służbę w 1938 r. Ostatnie odznaczenie związane było z faktem nadania Elizabeth C. Ascher stopnia Pułkownika Wojska Polskiego w 1928 roku. Została również w 1930 roku dożywotnim honorowym vice-prezesem Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, a w1935 roku dożywotnim członkiem 35th Battalion C.E.F. Association. Była również dożywotnim członkiem Stowarzyszenia Polskiego Białego Krzyża.

Uczestniczyła w zjazdach amerykańskich organizacji polonijnych, na które była zapraszana oraz we wszystkich corocznych pielgrzymkach Polonii amerykańskiej i kanadyjskiej do grobów polskich żołnierzy pochowanych na Polskim Cmentarzu Wojskowym w Niagara-on-the-Lake.

Zmarła w Cottage Hospital w Niagara-on-the-Lake dnia 5 maja 1941 roku i została pochowana 7 maja 1941 roku na cmentarzu anglikańskiej parafii Św. Marka obok grobu swoich rodziców Josepha i Margaret Mastersów. Do miejsca ostatniego spoczynku została odprowadzona przez polskich i kanadyjskich weteranów.

Opracował Roman Baraniecki

[yop_poll id=”4″]