Już starożytni greccy myśliciele zauważyli, że samowiedza prowadzi do poznania prawdy, co może ułatwić osiągnięcie szczęśliwego“ bycia sobą”. Dla Greków ten proces wymagał wielu lat studiów i praktyki, więc był dostępny tylko dla nielicznych tych, którzy mogli sobie na to pozwolić. Dzisiaj, w dobie rozpraszającej telewizji, internetu i smartfonów (niosących ze sobą obietnicę szybkiej gratyfikacji), zdobywanie wiedzy jest dużo trudniejsze, za to powszechnie dostępne. Stąd streszczony tutaj pomysł na drogę na skróty do samowiedzy.
WPROWADZENIE
Droga na skróty do samowiedzy ie. najpełniejszej wiedzy o sobie w kontekście otaczającego świata, jest adaptacją reakcji na doświadczenia autora jako uczestnika korporacyjnych, bezskutecznych prób usprawniania organizacji w latach 1980-2000 w Ontario. Wspólną cechą tych prób była nie tylko ich bezskuteczność, ale częste efekty kontra-produktywne; demotywacja i demoralizacja załóg poddanych coraz to nowszym, arbitralnym metodom usprawnień.
Autor, zdobywający doświadczenia kolektywizmu w socjalistycznej Polsce, rozwijał się zawodowo jako prawie zawsze formalny lub nieformalny, coraz skuteczniejszy kierownik jakiejś grupy pracowników. Korporacyjne usprawnianie przedsiębiorstw w Ontario (w tym kolektywizm tym razem jako “teamwork”), powtórka doświadczeń z Polski, wołało o zastosowanie identycznych rozwiązań przez formowanie wokół siebie radosnego “ośrodka kompetencji” w postaci “bliskiej rodziny” pracowników, otoczonej grupami “dalszych krewnych” w firmie, których się przecież nie wybiera.
ŚRODOWISKO DROGI DO SAMOWIEDZY
Klucz do najwyższej produktywności, lojalność wobec “całej rodziny” czyli przedsiębiorstwa, była oczywista, ale lojalność wobec “najbliższej rodziny”, czyli prowadzonej “radosnej grupy” była zawsze pierwsza. “Radosna grupa” kłuła władzę w oczy, ale wyniki grupy były nie do pobicia. Proszono więc o wstrzymanie się od demonstrowania “niepoważnego podejścia do pracy”, że za luźno, i za dużo śmiechu. “Wymiana koni” w grupie nie była trudna, bo najlepsi z innych grup starali się dostać, a najgorsi przenieść się do mniej radosnych grup, do których bardziej pasowali. Kierownik starał się być nieprzebijalną barierą między wolą przełożonych i reakcjami podwładnych; brał na siebie odpowiedzialność cierpliwego przedstawiania i wyjaśniania racji obydwóch stron.
WCHODZENIE NA DROGĘ DO SAMOWIEDZY W PRACY
Aby trafiać efektywnie do wszystkich pracowników, wystarczy sama akcja, najlepiej z wczesnym zaangażowaniem uczestników w przygotowaniach. Przykład wystarcza zamiast mówienia. Chodzi o rozbudzanie ciekawości i wyobraźni, a pierwsze zadania nie mogą być za trudne; sukces winien być możliwy do uzyskania.
Gdy zapytany, kierujący nawiązuje do swojego systemu wartości i zasad postępowania, wskazując na nie najlepsze, lecz “wystarczające dobre”, szybkie rozwiązania, i pomijanie działań kontraproduktywnych i bezużytecznych.
SKRÓTAMI NA DROGĘ DO SAMOWIEDZY POZA PRACĄ
Droga na skróty do samowiedzy jest łatwa w dla osób, które doświadczyły tego w pracy, bo poznanie przez pracę w “radosnej grupie” utrwalane jest przez pozytywne doświadczenie. Motywuje nas to do kontynuacji; zauważamy korzyści tego procesu pokazujące się również poza pracą, w codziennym życiu. Poznając siebie z lepszej strony, naturalnie zaczynamy unikać zachowań niekorzystnych dla siebie i otoczenia. Zaczynamy być “sobą z lepszej strony”.
Poza pracą procesy te są trudniejsze, bo potrzebna jest wiara, że warto spróbować instrukcji – aktualizowanych przez autora, w miarę zdobywania doświadczenia w pracy zawodowej i woluntarnej, od jakichś 20-stu lat dla ludzi poza doświadczeniami “radosnej grupy”.
NA KONIEC: 7 ELEMENTÓW SAMOUSPRAWNIANA JEDNOSTKI (ADOPTOWANE Z WYBRANYCH METOD USPRAWNIANIA KIEROWANIA PROJEKTAMI)
Określenie systemu wartości
Niezbędny, wewnętrzny, twardy punkt odniesienia dla funkcjonowania jednostki. okresowo aktualizowany w miarę postępu samopoznania.
Zasady zaangażowania
Niezbędne, wewnętrzne, solidne zalecenia dotyczące działania na codzień, okresowo aktualizowane w miarę postępu samopoznania.
Kontrola i “przejęcie własności “ zadania
Użycie wyobraźni do przejęcia kontroli i własności każdego zadania, daje poczucie znaczenia własnych decyzji i pewności siebie, rozwija umiejętność dokonywania szybkich wyborów, i zwiększa produktywność.
Szybka zmiana priorytetów
Pozwala na szybsze wykonywanie zadań, daje usprawnienie podejmowania decyzji.
„Bawienie się” działaniem
Zabawa w działaniu, tj. pracy, nauce i funkcjonowaniu, pozwala uprościć podejście, szczególnie do rutynowych czynności, zwiększa motywację wewnętrzną i ma fundamentalny wpływ na wydajność indywidualną i zespołową.
Krytyczna Refleksyjność
Weryfikacja przez sięganie do najnowszych i niekonwencjonalnych źródeł. Zachęca do pełniejszej wiedzy, znajdowania lepszych rozwiązań.
Spełnianie minimalnych wymagań
Opiera się na założeniu, że najlepsze rozwiązanie powinno być tylko „wystarczająco dobre”, z unikaniem dążenia do perfekcji, Prowadzi do maksymalizacji skuteczności działania.
Jan Jekiełek, pażdziernik 2019