Testament tzw. „holograficzny” to testament napisany własnoręcznie przez spadkodawcę. Według prawa, w Ontario testament taki nie musi spełniać wszystkich formalnych wymogów, jakim podlegają testamenty napisane w inny sposób.
Generalnymi wymogami proceduralnymi przy sporządzaniu „formalnego” testamentu jest obecność dwóch świadków, którzy są obecni w chwili jego podpisywania przez spadkodawcę. Świadkowie ci musza się upewnić, że spadkodawca zna treść dokumentu, który podpisuje, że jest świadom, iż podpisuje testament, że stan umysłowy podpisującego jest bez zarzutu, oraz że podpisuje on ten dokument dobrowolnie. Świadkowie ci potwierdzą te fakty poprzez złożenie swoich podpisów obok podpisu spadkodawcy. Podpisy świadków muszą być złożone tuż po podpisaniu dokumentu przez spadkodawcę, nie później. Świadkowie powinni podać swoje nazwiska oraz przynajmniej jeden z nich powinien następnie złożyć tzw. Affidavit of Execution, czyli formalne oświadczenie przed osobą uprawnioną do przyjmowania oświadczeń pod przysięgą, że powyższe wymogi zostały spełnione oraz potwierdzić datę kiedy testament został wykonany.
Testament „holograficzny” jest wyłączony z tych wymogów. Podlega on jednak innym wymaganiom, z których podstawowym jest, iż musi on być napisany w całości własnoręcznie przez spadkodawcę. Nie może on być napisany na komputerze lub maszynie do pisania i następnie przez spadkodawcę podpisany. Nie może go też napisać w imieniu spadkodawcy osoba trzecia. Musi on być napisany przez spadkodawcę osobiście własnym charakterem pisma. Testament taki nie może być również sporządzony z wykorzystaniem gotowych formularzy, w których spadkodawca by jednie wypełniał brakujące miejsca. Aczkolwiek w tym ostatnim przypadku, ważność lub nieważność takiego dokumentu jako testamentu może zależeć od tego, czy tekst pisany odręcznie na formularzu może sam w sobie stanowić kompletne wyrażenie woli testamentowej piszącego. Jeżeli tak, testament może być potencjalnie uznany za ważny.
.jpg)
Podobnie jak w przypadku testamentu „formalnego”, testament „holograficzny” musi być podpisany przez spadkodawcę i powinien być opatrzony datą. Podpis musi być złożony na końcu dokumentu. Miejsce złożenia podpisu jest istotne, gdyż podpis nadaje wagę dokumentalną tekstowi, który go poprzedza. To znaczy, że tekst, czy notatki następujące za podpisem nie będą stanowić części testamentu. Podobnie rzecz się ma z poprawkami – każda poprawka musi być również podpisana przez spadkodawcę.
Poważne niebezpieczeństwo w przypadku testamentów „holograficznych” stanowi subiektywność języka używanego przez piszącego. Terminologia prawnicza dotycząca testamentów ma utarte i specyficzne znaczenie. W przypadku używania języka potocznego, interpretacja czytającego może być inna od intencji piszącego. Jeżeli jest to język bardzo mało konkretny, dokument pisany odręcznie może w ogóle nie być zaklasyfikowany jako testament.
Dla czytelnika polskiego ważnym i interesującym faktem powinno być to, iż testament „holograficzny” jest formą, którą również polskie prawo dopuszcza i honoruje na potrzeby dziedziczenia testamentowego w Polsce. Nie ma również wymogu aby taki testament był sporządzony w języku polskim.
Janusz Puzniak
Barrister and Solicitor
416-999-3023
