W roku 100. rocznicy jednej z 18. przełomowych bitew w historii świata – Bitwy Warszawskiej oraz zwycięstwa w wojnie polsko-bolszewickiej Archiwa Państwowe aktywnie włączają się w obchody upamiętniające te kluczowe w dziejach państwa polskiego wydarzenia.
.jpg)
Po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 r. Polska musiała stawić czoła wyzwaniu, jakim była obrona suwerennego bytu i walka o granice. Największe zagrożenie przyszło ze wschodu. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920 miała nie tylko rozstrzygnąć sprawę polskiej granicy wschodniej, ale i zdecydować o tym, czy rewolucja bolszewicka rozprzestrzeni się na Europę. Decydująca bitwa rozegrała się w dniach 12-15 sierpnia 1920 r. na przedpolu Warszawy. Po szeregu krwawych potyczek, 16 sierpnia atak znad Wieprza zmusił Armię Czerwoną do odwrotu. 12 października 1920 r. w Rydze delegacje obu krajów podpisały rozejm i podjęły rokowania pokojowe. Bitwa Warszawska została uznana przez Edgara Vincenta D’Abernona, stojącego na czele francusko-brytyjskiej misji przybyłej w lipcu 1920 roku do Warszawy, za jedną z 18. przełomowych bitew w historii świata.
– Archiwa Państwowe przechowują w swoich zasobach liczne świadectwa historyczne m.in. dokumenty, mapy, zdjęcia, ulotki i plakaty propagandowe składające się na pełnowymiarowy obraz wojny polsko-bolszewickiej oraz Bitwy Warszawskiej – mówi Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. – Z okazji 100. rocznicy tych wydarzeń chcemy udostępnić je szerokiej publiczności, w przeważającej części także w wersji online, tak by każdy zainteresowany mógł do nich sięgnąć w dogodnej chwili i w dowolnie wybranym przez siebie miejscu.
Archiwa Państwowe przygotowały ponad 20 atrakcyjnych inicjatyw wpisujących się w obchody Roku Bitwy Warszawskiej. To wyjątkowa okazja do lepszego poznania losów Polski poprzez obcowanie z autentycznymi źródłami historycznymi przedstawionymi w nowoczesnej formie.
– Wraz z Archiwum Akt Nowych przygotowaliśmy portal 1920.gov.pl będący multimedialnym kompendium wiedzy o wydarzeniach roku 1920, a już pod koniec lipca zapraszamy na uroczyste otwarcie wystawy pt. „Bitwa warszawska gwarantem pokoju w Europie”, współorganizowanej z Muzeum Łazienki Królewskie. – zachęca Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. – Mieszkańców Warszawy i turystów może również zainteresować projekt “1920/2020. Archiwum ożywione”, w ramach którego na bulwarach nad Wisłą pojawią się murale inspirowane fotografiami archiwalnymi z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego. Przez całe wakacje trwa też współorganizowany z Polskim Radiem oraz Polską Fundacją Narodową konkurs „Moje Archiwum” na najciekawsze pamiątki rodzinne dotyczące wojny polsko-bolszewickiej. Zachęcam również do odwiedzania stron internetowych i mediów społecznościowych Archiwów Państwowych, gdzie opublikowane zostaną nawiązujące do wydarzeń 1920 r. wirtualne wystawy.
Rok 1920 w Archiwach Państwowych – wykaz inicjatyw dostępny na stronie archiwa.gov.pl
