1 sierpnia, o godzinie 11:00, równoznacznie z godziną 17:00 w Polsce, tzw. Godziną „W”, pod Pomnikiem Katyńskim w Toronto zebrała się społeczność polonijna, w zmniejszonym składzie z powodu pandemii Covid-19, która oddała hołd poległym i żywym bohaterom Powstania Warszawskiego. Obchody 76 rocznicy rozpoczęcia walki Powstańców Warszawskich o wolność Warszawy i o niepodległość Ojczyzny zorganizowało Towarzystwo Warszawskie przy udziale Kongresu Polonii Kanadyjskiej oraz Konsulatu RP.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele organizacji polonijnych, uczestnicy Powstania Warszawskiego, Alicja Willman, Zofia Filejska, Stanisław Woźniak (z Dywizjonu „Jeleń”, plutonu osłonowego KG AK, posiadający Krzyż Walecznych, należący do Koła Armii Krajowej – oddział Toronto) oraz przedstawiciele władz Konsulatu Rzeczypospolitej Polskiej i patrioci polscy.
Wśród nich:, Bartłomiej Habrowski z Kongresu Polonii Kanadyjskiej Okręg Toronto, Juliusz Kirejczyk z Zarządu Głównego KPK z żoną Iwoną z Fundacji Adama Mickiewisza, której mama Krystyna Puławska-Wolska, była łączniczką w Powstaniu Warszawskim o pseudonimie „Sarenka”, w Kompanii „Bradla”, Batalion „Miłosz”, Józef Aleksandrowicz -prezes Związku Narodowego Polskiego w Kanadzie, Gmina 1, Eugeniusz Kuś – dowódca ‘Skrzydła 430 Warszawa’ w Toronto oraz prezes Towarzystwa Warszawskiego Marian Kowalski oraz członkowie Towarzystwa Warszawskiego: państwo Cynarscy, Jola Bieniek, Ola Węsierska, Janusz Giergielewicz, Leszek Skolimowski i Jurek Flaszyński.
Spośród przedstawicieli władz RP, w uroczystości wzięli udział Krzysztof Grzelczyk, Konsul Generalny RP i Sylwia Czerwińska, Wicekonsul RP.
Swoją obecność w uroczystości zaznaczyły też członkinie Klubu Polek na Obczyźnie, Koła Pań „Nadzieja”, przy SPK nr 20 w Toronto, Andrzej Kumor, redaktor naczelny gazety ‘Goniec” oraz Grzegorz Waśniewski, komendant Stowarzyszenia Piłsudskiego ‘Orzeł Strzelecki’ w Kanadzie.
Rozpoczynając uroczyste spotkanie, prezes Towarzystwa Warszawskiego Marian Kowalski powitał zgromadzonych i poprosił o uczczenie pamięci bohaterów Powstania Warszawskiego 76 sekundami ciszy. Odśpiewano hymn Polski.
A następnie przedstawił personalnie powstańcow warszawskich oraz zaproszonych gości.
W przemówieniach, głos zabrali: Marian Kowalski, Bartłomiej Habrowski, Krzysztof Grzelczyk, Sylwia Czerwińska, Juliusz Kirejczyk oraz Eugeniusz Kus.
Były też krótkie wypowiedzi bezpośrednich uczestników Powstania Warszawskiego – Zofii Filejskiej i Stanisława Woźniaka ( walczącego w Dywizjonnie AK).Podzielili się oni z zebranymi osobistymi przeżyciami z okresu Powstania Warszawskiego. Byli wtedy bardzo młodymi osobami, którym udało się prawie cudem przeżyć powstanie oraz czas po upadku powstania.
Mówcy w swoich wystąpieniach przekazali najistotniejsze informacje dotyczące Powstania Warszawskiego, jego przebiegu, bohaterstwa powstańców oraz strat, jakie przyniosło jego tragiczne zakończenie. Mówili również o znaczeniu Powstania Warszawskiego dla późniejszych losów Polski.
Wanda Bogusz odczytała wiersze własnego autorstwa z tomu ‘Między niebem a ziemią’. Wiersze te powstały specjalnie z okazji rocznicy Powstania Warszawskiego, ku chwale jego bohaterom.
Złożono kwiaty, zapalono znicze oraz śpiewano pieśni powstańcze: Pałacyk Michla, Marsz Mokotowa, Chłopcy z AK, Warszawskie Dzieci oraz dodatkowo ‘Gdzie są kwiaty (dziewczęta) z tamtych lat’- Sławy Przybylskiej, z podkładem komputerowym chóru warszawskiego, skrzypcowym Joli Bieniek i śpiewem Teresy Klimuszko. Pieśni te powstały w dniach powstania, dodając powstańcom odwagi i siły.
Był też czas na zdjęcia, rozmowy, spotkanie przy kawie oraz pączkach, które na pobliskim parkowym skwerku zorganizowało Towarzystwo Warszawskie.
Dziękujemy !!!
Marian Kowalski i Iwona Kirejczyk
Toronto, 1 sierpnia 2020 roku