Koszty prawne, to jedno z większych zmartwień ludzi, którzy zdecydowali się na rozwód lub separację i dlatego bardzo ważne jest zaangażowanie prawnika odpowiedniego dla naszej sprawy i możliwości finansowych. Powierzenie sprawy prawnikowi jest celowe szczególnie wtedy, gdy do podziału jest znaczny majątek i istniejące zobowiązania alimentacyjne, naliczane są w oparciu o znaczne dochody. Praktyka dowodzi, że rezygnacja z usług prawnika w takich sytuacjach, powoduje straty wielokrotnie przekraczające koszty zaangażowania prawnika.
Prawnik powinien mieć dobrą reputację, wynikającą ze skuteczności i kosztów usług. Nie znaczy to, że musi być najsłynniejszy w mieście. Mniej znani bywają równie skuteczni, a nieraz znacznie tańsi, gdyż ci renomowani pobierają opłaty proporcjonalne do popularności.
Koszty rozwodu lub separacji zawsze zależą od stopnia skomplikowania sprawy, ilości kwestii do rozwiązania i tego w jakim stopniu strony współpracują ze sobą. Im więcej kwestii prawnych rozwiążesz za zgodą stron, tym mniej czasu twój prawnik poświęci na osiągnięcie porozumienia. Jednak w czasie negocjacji z byłym partnerem lub małżonkiem, należy znać podstawy prawa, aby wynegocjowane porozumienie było „fair” dla obu stron i ich dzieci. Nie warto posuwać się do skrajności i zgodzić się na szybkie, ale niekorzystne warunki rozstania. Wprawdzie takie rozwiązanie może zminimalizować koszty usług prawnych, ale pod względem całościowym może okazać się kosztowniejsze niż wynajęcie prawnika.
.jpg)
Wybierz prawnika odpowiedniego dla twojej sprawy i budżetu. Porozmawiaj z przyjaciółmi, którzy mają za sobą doświadczenie separacji czy rozwodu i poproś o stosowne rekomendacje, zadzwoń do Law Society of Upper Canada – Lawyer Referal Service (1-800-268-8326 or 416-947-3330) i poproś o nazwiska prawników rodzinnych w twojej okolicy. Serwis jest bezpłatny, a prawnicy, do których będziesz skierowany, oferują półgodzinne spotkanie gratis.
Przed podjęciem decyzji porozmawiaj z więcej niż jednym prawnikiem. Nie musisz wybrać pierwszego, z którym się spotkasz. Nie wszyscy prawnicy są tacy sami pod względem umiejętności i interakcji z klientami. Twój prawnik powinien być kompetentny, taki na jakiego cię stać i z którym będziesz czuł się dobrze w czasie spotkań. Ważne jest byś mu ufał i swobodnie rozmawiał o sprawach osobistych. Pamiętaj, że najprawdopodobniej upłynie dużo czasu do osiągnięcia ostatecznych rozwiązań i wiele razy będziesz się z nim kontaktował.
Warto jest zapłacić prawnikowi za konsultację, gdyż dobra konsultacja ukierunkowuje działania, pozwala na racjonalne postępowanie oraz oszczędza wiele czasu i pieniędzy. Trzydzieści do sześćdziesięciu minut rozmowy może zracjonalizować twoje postępowanie i oczekiwania, zmniejszyć stres i koszty. Masz wtedy możliwość zadawania pytań, zdobycia informacji i rozsądnej oceny twojej sprawy. Dobra konsultacja pozwoli ci lepiej zrozumieć, co w twojej sprawie jest ważne, a co w sensie prawnym jest bez znaczenia. Nie będziesz tracił czasu swego i prawnika na nieistotne rozważania.
Nim zdecydujesz się na prawnika, zadaj mu jak najwięcej pytań. Staraj się dowiedzieć, w jaki sposób zamierza prowadzić twoją sprawę i jaką ma stawkę godzinową. Pamiętaj jednak, że nie zawsze można trafnie przewidzieć wszystkie wydatki. Zależą one od przebiegu sprawy i często są niemożliwe do przewidzenia w trakcie wstępnej rozmowy. Ostateczne koszty zależą w dużej mierze od zachowania się stron. W sprawach rodzinnych na nieuchronne pytanie „Ile to będzie wszystko razem kosztować?” Często nie można udzielić precyzyjnej albo nawet przybliżonej odpowiedzi.
Przed przyjęciem sprawy prawnik da ci do podpisania retainer agreement, czyli umowę pomiędzy klientem a prawnikiem, regulującą warunki, na jakich będzie cię reprezentował. Przeczytaj ją uważnie i nie wahaj się zadawać pytania.
Jak ograniczyć koszty prawne.
Masz już prawnika. Teraz zadbaj o sensowne obniżenie kosztów sprawy. Zastosowanie niżej wymienionych wskazań pozwoli ci na to, bez obniżania jakości usługi:
Bądź zorganizowany i dobrze przygotowany do każdej rozmowy z prawnikiem.
Zanim poprosisz prawnika o wyjaśnienie ci następnego kroku w twojej sprawie, poczytaj o tym w internecie albo materiałach otrzymanych od prawnika. Spędzisz wtedy mniej czasu, zadając prawnikowi pytania.
Przygotuj, w postaci pisemnej, informacje o faktach istotnych dla sprawy. Wcześniej poproś prawnika o poinformowanie cię, jakie fakty są istotne a jakie nie mają znaczenia.
Informacje przygotuj, pisząc na maszynie lub komputerze. Prawnik wycenia poświęcony ci czas, a czytanie odręcznego pisma pochłania go więcej. Dobrze jest opisywać fakty w porządku chronologicznym. Zacznij od pierwszego wydarzenia, podaj datę, opisz sytuacje, podaj dowody, dokumenty i świadków, ponumeruj opisywane wydarzenia i dokumenty tak, by z sobą korespondowały.
Prawnikowi daj dokumenty starannie zorganizowane, ze spisem treści i w trzech kopiach, a jedną pozostaw sobie. W ten sposób oszczędzasz czas prawnika i jego personelu, a tym samym swoje koszty.
Klienci często przysyłają dokumenty przez e-mail. Metoda ta właściwie użytkowana, jest bardzo efektywnym sposobem dostarczania prawnikowi dokumentów (ale zawsze istnieje ryzyko, że e-mail nie jest w 100% tajny). Aby zaoszczędzić czas i pieniądze, należy pamiętać, że wysyłanie przez e-mail zdjęć dokumentów nie jest dobrym pomysłem. Drukowanie zdjęć jest znacznie droższe, gdyż tło jest z reguły szare i zużywa dodatkowy tusz (nawet 10 razy więcej niż wydrukowanie tekstu na białym tle). Kopiowanie zdjęć (a w sprawach prawnych wielokrotne kopiowanie jest normą) jest nie tylko droższe, ale kopie zdjęć są mało czytelne. Często klienci fotografują dokumenty bez rozpinania ich, przez co są one niekompletne. Jeżeli dokumenty są fotografowane strona po stronie (dotyczy do również skanowania), to układanie ich we właściwej kolejności pochłania cenny czas, zwłaszcza jeżeli numery stron nie są widoczne. Dlatego dokumenty przesyłane przez e-mail, najlepiej jest skanować tak, aby każdy dokument stanowił osobny plik. Jeżeli wysyła się je strona po stronie, to należy upewnić się, że tytuł dokumentu i numery stron są widoczne na każdej stronie lub tytule pliku. Jeżeli takie skanowanie dokumentu jest niemożliwe, to lepiej wysłać go faksem lub zostawić kopie w biurze prawnika.
Staraj się nie angażować prawnika do rozpatrywania zbędnych dokumentów i informacji. Czas poświęcony twojej sprawie przez prawnika jest proporcjonalny do grubości teczek z dokumentami.
Ze swoim prawnikiem bądź uczciwy. Zatajenie lub zniekształcenie faktów i relacji może spowodować dodatkowe komplikacje w przebiegu sprawy, dodatkowe koszty i oddalenie się terminu zakończenia. Spotkanie z prawnikiem lub rozmowa telefoniczna z nim z reguły pochłaniają czas, za który płacisz. W sposób przemyślany korzystaj z e-maila. Wymiana e-maili również kosztuje. Jeżeli masz pytania, zastanów się, jaka forma komunikacji z prawnikiem pozwoli na zaoszczędzenie czasu.
Bez wyraźnej, przemyślanej potrzeby nie telefonuj do prawnika. Opłata prawnika wynosi od trzystu do pięciuset dolarów za godzinę. Piętnastominutowa rozmowa może kosztować od siedemdziesięciu pięciu do stu dwudziestu pięciu dolarów (plus podatek). Koszty rosną szybko. Przed decyzją dobrze zastanów się nad koniecznością takiej rozmowy. W wielu przypadkach, dla podtrzymania na duchu, wystarczy rozmowa z kimś bliskim.
Gdy rozmowa z prawnikiem jest konieczna, zaplanuj ją starannie. Spisz wszystkie pytania, które chcesz mu zadać i informacje, które chcesz przekazać. Ogranicza to czas poświęcony przez prawnika, a więc i koszty sprawy.
Pamiętaj, mogą upłynąć dni, tygodnie a nawet miesiące nim coś wydarzy się w twojej sprawie. Nie bądź niecierpliwy, o wszelkich zmianach prawnik niezwłocznie cię poinformuje. Starannie czytaj każdy rachunek prawnika i jeśli trzeba, proś o wyjaśnienia.
Rozwód lub separacja to bez wątpienia traumatyczne i bolesne wydarzenia. Pamiętaj, że zadaniem twojego prawnika nie jest wyciszanie twoich emocji. Jeżeli musisz się po prostu wygadać lub wypłakać, rozważ znalezienie terapeuty lub kogoś bliskiego.
Prawnik ma być obiektywnym adwokatem twoich interesów. Jego celem jest porozumienie się z twoim byłym partnerem. Zawsze bierz pod uwagę to, co możesz zyskać lub stracić przez przeciąganie sprawy. Każde twoje stanowisko decyduje o stopniu skomplikowania lub uproszczenia przebiegu sprawy, tj. o czasie jej trwania, a więc i kosztach. Przy każdej decyzji przedłużającej sprawę, rozważ jej celowość i zastanów się, czy nie jest to tylko robienie na złość byłemu partnerowi. Takie działania zwiększają koszty twoje i jego.
Rozważ polubowne załatwienie sprawy. Porozumienie wynegocjowane z prawnikiem strony przeciwnej, jest dużo tańsze od rozstrzygnięć sądowych. W przypadku uczciwego porozumienia, nie ma potrzeby kierowania sprawy do sądu.
Wszystkie swoje obawy, również te związane z kosztami, przedyskutuj z prawnikiem. Prawnicy wiedzą, że procesy prawne są drogie i czasami są w stanie zaproponować twórcze rozwiązanie, co nie znaczy, że obniżą cenę swojej pracy.
Zapytaj swojego prawnika o to, co możesz zrobić, aby obniżyć koszty prawne i dostosuj się do jego wskazówek. Zrób to, co ci radzi, ale nie myśl, że możesz go zastąpić.
Monika J. Curyk
Barrister & Solicitor, Notary Public
289.232.6166
Mississauga, Ontario, Kanada
Treść niniejszego artykułu w żadnym wypadku nie powinna być traktowane jako porada prawna. Celem artykułu jest wyłącznie udzielenie ogólnych informacji.
