Edward Zyman nie żyje

W sobotę 20 listopada zmarł Edward  Zyman (ur. 20 maja 1943 w Dobromierzu) – polski poeta, prozaik, krytyk literacki, publicysta i wydawca, publikujący także pod licznymi pseudonimami i kryptonimami, m.in.: (e.z.); ez; ezet; Marian Chudzik, Krzysztof M. Jasiewicz, Piotr Nowicki

Poniżej życiorys za Wikipedia

Urodził się 20 maja 1943 r. we wsi Dobromierz (w dawnym woj. kieleckim) jako trzeci syn Franciszka Zymana i Klary z d. Smolich.

W 1948 r. rodzina przeprowadziła się do Radomska, gdzie uczęszczał do szkoły podstawowej i średniej. W 1962 ukończył II Liceum Ogólnokształcące (dziś im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego) i rozpoczął studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, które ukończył w 1967, uzyskując tytuł magistra socjologii. Jako uczeń szkoły średniej związał się z Grupą Literacką przy Powiatowym Domu Kultury w Radomsku  Przystąpił też do Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy przy Zarządzie Wojewódzkim Związku Młodzieży Wiejskiej w Łodzi. Publikował w tym czasie w jednodniówce Grupy „Wizytówki” i „Gazecie Radomszczańskiej”. Za właściwy debiut poetycki uważa druk wiersza „Kto to jest matka” na łamach łódzkiej jednodniówki „Z tej strony” (1961). Jako prozaik debiutował w „Tygodniku Kulturalnym” opowiadaniem „Matka” (1965), jako krytyk recenzją tomu reportaży Salomona Łastika Trudne dzieci („Wychowanie” 1966, nr 1). W latach 1967-1978 pracował w przemyśle hutniczym. W tym czasie wstąpił do PZPR. W 1978 przeszedł do pracy dziennikarskiej. Początkowo był publicystą w Redakcji Widowisk Teatralnych i Publicystki Kulturalnej w katowickim Ośrodku TVP, w latach 1979-1981 zastępcą kierownika Redakcji Literackiej w Rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach. W latach 70. uczestniczył w działalności Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy jako wiceprzewodniczący ośrodka katowickiego, później jako wiceprzewodniczący i przewodniczący Rady Krajowej tej organizacji.

Od 1980 współpracował z filmem (jako jeden z dwóch kierowników literackich Zespołu Filmowego „Silesia”) i prasą niezależną. Redagował „Tygodnik Katowicki”, pismo Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność”, ukazujące się poza cenzurą, na łamach którego zamieścił m.in. cykl reportaży o pacyfikacji radomskich procesów społecznych w czerwcu 1976. Przewodniczył Komisji Zakładowej w katowickiej Rozgłośni Polskiego Radia”, brał udział w pracach Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Radia i Telewizji.

W tymże roku na łamach „Tygodnika Katowickiego” publikował cykl reportaży poświęconych pacyfikacji radomskich protestów społecznych w czerwcu 1976 (cykl wstrzymany po wprowadzeniu stanu wojennego). W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 został internowany i do grudnia 1982 przetrzymywany w więzieniach i ośrodkach odosobnienia (Katowice, Strzelce Opolskie, Uherce, Kielce-Piaski, Rzeszów, Nowy Łupków ). Usunięty z pracy w Rozgłośni Polskiego Radia w trybie specjalnym i pozbawiony możliwości wykonywania zawodu, w marcu 1983 wyemigrował wraz z rodziną do Kanady, gdzie wkrótce stał się jednym z czołowych animatorów i organizatorów polskiego życia literackiego. Początkowo mieszkał w Calgary (Alberta), gdzie współtworzył polski program telewizyjny, redagował „Biuletyn Polonijny” a w 1984 „Dialogi” – kwartalnik Kongresu Polonii Kanadyjskiej Okręgu Alberta ukazujący się w Edmonton. We wrześniu 1984 przeniósł się do Toronto; tu do 1988 pełnił funkcję redaktora naczelnego tygodnika Związku Narodowego Polskiego w Kanadzie „Głos Polski- Gazeta Polska”, a następnie w 1988-89 redaktora „Gazety” oraz od 1988 współautora i współproducenta cotygodniowego polskiego programu telewizyjnego („Polish Studio”). W 1989-2003 prowadził samodzielną działalność biznesową. W międzyczasie (1999-2000) pełnił funkcję prezesa Polish Community Media Corporation, wydawcy „Związkowca”. Prace literackie i publicystyczne publikował na łamach wielu polskich czasopism emigracyjnych, m.in. „Kroniki” (Kopenhaga-Oslo-Sztokholm, 1983-84), wydawanych w Londynie: „Pulsu” (1983), „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza ” (1985) i „Ekspresji” (2014), dodatku do nowojorskiego „Dziennika Polskiego” „Przegląd Polski” (1984, 1996-2015, z przerwami; tu liczne recenzje, szkice, polemiki, wywiady z pisarzami ), „Slavic and East European Performance” (Nowy Jork, 1999), „Dialogów” (Edmonton, 1984), „Akcentów” (Calgary, 1992-93), „Books in Canada” (Toronto, 1998), „Dziennika Związkowego” (Chicago, 2006-2007) oraz torontońskich pism polskojęzycznych: „Echa Tygodnia” (1983-84), „Związkowca” (1983-84, 1998-2001; tu stały cykl recenzji literackich Z mojej półki), „Głosu Polskiego” (1984-1988; tu stały felieton Teksty i konteksty oraz rubryka Z życia Polonii. Kronika towarzyska i polityczna), „Gazety” (1988-89; tu stały felieton Pod prąd oraz rubryka Kronika towarzyska i polityczna Polonii), „Magazynu Husarz” (1998), „Dziennika” (2001-2003; tu stałe cykle: Polonijny parnas literacki i Wiersze z mojej półki oraz pod pseud. Marian Chudzik coroczne satyryczne Szopki noworoczne), „Gońca” (2004-2005, 2007-11, z przerwami) i „Merkuriusza Polskiego” (2011, 2015). Należał do członków-założycieli działającej od 1988 w Toronto Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich, której został wiceprzewodniczącym. Od 1995 był prezesem Polskiego Funduszu Wydawniczego w Kanadzie. Redagował kilkadziesiąt opublikowanych przez ten Fundusz tomów wierszy, wspomnień, reportaży i felietonów oraz współredagował pismo literackie „Nowy Prąd” (1998, 2003). Był autorem cotygodniowego magazynu literacko-muzycznego Wierszem i prozą, emitowanego przez Polskie Radio Toronto (1998). Po 1989 nawiązał współpracę z pismami ukazującymi się w kraju, publikując wiersze, opowiadania, recenzje, szkice i artykuły publicystyczne na łamach „Akcentu” (2002, 2009, 2015, 2018), „Archiwum Emigracji” (1999, 2012), „Dedala” (2004), „Frazy” (2002-18, z przerwami; tu w 2004-2007 stały cykl Wiersze z mojej półki), „Lublina. Kultury i Społeczeństwa” (2012), „Migotań, Przejaśnień” (2012-2013, 2016), „Świętokrzyskiego Kwartalnika Literackiego” (2007, 2013), „Radostowej” (2007), „Twórczości” (2010, 2016)) i „Migotaniach” (2016). W 2007 został członkiem SPP. W 2011 otrzymał nagrodę Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (2011). Wyróżniony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2010).

W 1962 ożenił się z Anną Bogusławą Nowak, pracowniczką administracji medycznej; miał troje dzieci: Iwonę (ur. 1963), Piotra (ur. 1968) i Victorię (ur. 1986). Mieszkał w Mississauga.

T