Z „Gońcem” w kuchni

        Co podać na wielkanocnym stole? Jajka, jajka, oraz jajka, te święcone w formie pisanek którymi dzielimy się z bliskimi i te przygotowane na wiele sposobów jako dania świateczne. Choć na Wielkanoc serwuje się tradycyjne potrawy wielkanocne, to jednak corocznie stajemy przed dylematem zwiazanym z ich wyborem. Na szczęście podczas Świąt Wielkanocy, nie trzeba przygotowywać 12 potraw, jak ma to miejsce podczas Wigilii wystarczy kilka tych najbardziej ulubionych dań.

        Jak nakazuje tradycja, nadejście Wielkanocy wymaga podania potraw świątecznych, które są charakterystyczne dla tego okresu. Święta Wielkiej Nocy występują na przednówku, po poście, dlatego też wielkanocne specjały zjadane są z ogromnym smakiem i apetytem. Można wtedy zaserwować swojskie wyroby mięsne, bez których nie wyobrażamy sobie świąt. Oczywiście poza jajkami i wypiekami, istnieją też delicje wielkanocne, których nie może zabraknąć na stole.

TRADYCYJNE POTRAWY WIELKANOCNE

biała kiełbasa; żurek (ewentualnie zupa chrzanowa lub barszcz biały); jajka na różne sposoby; chleb ze święconki; domowej roboty schab, szynka, kiełbasy, pasztety, drobiowe roladki z jajkiem; mięso w galarecie, śledzie w sałatkach i sosach.

TRADYCYJNE WYPIEKI WIELKANOCNE

tradycyjna babka wielkanocna, keks z bakaliami; wieniec drożdżowy; mazurek (najlepiej udekorowany kajmakiem), sernik; makowiec; pascha; miodownik.

SPOSOBY PRZYRZĄDZANIA JAJEK WIELKANOCNYCH:

jajka faszerowane (z pieczarkami, z pietruszką, ziołami); pasta jajeczna z łososiem;

kotlety z jajkiem; sałatka z tuńczykiem oraz jajkiem; jajka z chrzanem i majonezem.

        Propozycja pierwsza to obowiazkowa pozycja na stole.

GALARETA Z KURCZAKIEM, GROSZKIEM I JAJKIEM

        ten przepis zna chyba każdy bo, galareta z kurczakiem to uwielbiane danie

Nieduża pierś z kurczaka

        Warzywa: groszek, kukurydza, małe różyczki brokułów, natka, marchewka

        Jajo ugotowane na twardo, 3-4 szklanki bulionu warzywnego, Ziele angielskie, listek laurowy, Żelatyna (ilość uzależniona od objętości bulionu – zgodnie z przepisem na opakowaniu)

Kurczaka i marchewkę włóż do bulionu i zagotuj. Dodaj ziele angielskie i listek laurowy. Pod koniec gotowania dodaj także brokuły. Gdy warzywa i mięso będą miękkie, odcedź je z wywaru – pieprz i listek wyrzuć. Żelatynę rozrób według przepisu na opakowaniu. Dodaj do bulionu i jeszcze raz całość zagotuj. Warzywa i kurczaka potnij na małe kawałki Na dno miseczek lub foremek układaj pokrojone na plasterki jajko, kukurydzę, kurczaka, pozostałe warzywa.  Na koniec zalej warzywa wystudzonym bulionem – włóż do lodówki i poczekaj, aż stężeje.

JAJKA FASZEROWANE PASTĄ ŁOSOSIOWĄ (rybną)

6 jajek ugotowanych na twardo

100 g łososia wędzonego na zimno, bez skórki (może być makrela, lub tuńczyk)

4 łyżki majonezu, szczypiorek-dekoracja, pieprz, sól do smaku, (chili opcjonalnie, pasta na ostro)

        Ugotowane na twardo jajka obrać ze skorupek, naciąć i delikatnie wyjąć żółtka. Łososia lub inną rybę rozdrobnić widelcem, dodać ugotowane żółtka, posiekany szczypiorek oraz majonez. Dodać pieprz i sól do smaku. (Uwaga! Ryby wędzone bywają słone same w sobie). Zmiksować na gładką pastę. Wypełnić nią zagłębienia w łódeczkach z białek. Schłodzić. Udekorować szczypiorkiem. Oprószyć papryką mieloną. Gotowe.

        Propozycja trzecia to tradycyjna wędlina do podania na wielkanocny stół, czyli schab pokrojony w plastry, szynka i pasztet na pólmisku w wianuszku święconych jaj. Do tego chrzan, ćwikła, sos tatarski, sałatka jarzynowa, co kto lubi. A na ciepło polecam rustykalne danie

BIAŁA KIEŁBASA NA STYL LITEWSKI ( kresowy)

        Białą cebulę kroimy w piórka , przesmażamy na złoty kolor. Ugotowaną (np. w żurku) gorącą białą kiełbasę dekorujemy przesmażoną cebulą i podajemy z ostrą musztardą. Jako dodatek kromka świeżego dobrego chleba, z chrupiącą skórką. Gotowe.

        Propozycja czwarta to WIELKANOCNY ŻUR gotowany według rodzinnej receptury, jest niewątpliwie najbardziej tradycyjnym daniem. Podawany starodawnie z kopcem ziemniaczanego piure, lub ziemniakami (kostka) i z kawałkami białej kiełbasy. Żur z kiszonego ziarna żytniego jest od lat królem wielkanocnego stołu.

Propozycja piąta to pieczyste

PIECZONY DRÓB Z ŻURAWINOWYM POWIDŁEM. Jest to najbardziej ekskluzywny akcent wielkanocnego obiadu, bez względu na to jaki ptak będzie upieczony czy to indyk czy gęś lub dorodny kurczak podany z pieczonymi ziemniakami, żurawiną i surówkami będzie daniem królewskim.

        Tuszkę gęsi gotujemy w osolonej wodzie przez 15-20 minut.

        Po wyjęciu i ostudzeniu gęś osuszamy ręcznikiem papierowym. Do środka gęsi wsypujemy sól, ziarenka pieprzu i majeranek, pokrojone na dowolne ćwiartki jabłka razem z obierkami i gniazdami nasiennymi. Miód i wino mieszamy, połowę wlewamy do środka gęsi na jabłka i zapinamy metalowymi wykałaczkami lub zaszywamy bezbarwnym szpagatem. Gęś wstawiamy do piekarnika nagrzanego do temperatury 190 st.C z nastawioną funkcją termoobiegu i pieczemy do momentu zrumienienia się skórki czyli około 30-40 minut. Gdy gęś będzie rumiana, temperaturę w piekarniku zmniejszamy do 150 st.C i pieczemy około 3 godzin. Indyka dłużej, kurczaka krócej.

        W trakcie pieczenia pamiętaj o dość częstym polewaniu ptaka wytworzonym podczas pieczenia sosem. Na około pół godziny przed końcem pieczenia gęś polewamy pozostałą mieszanką miodu z winem.

        Zapraszam zatem do pielęgnowania tradycji, tym bardziej że polska tradycja celebrowania świąt należy do najbogatszych w swiecie. Smacznego i Wesołych Świąt.

Bogusław Sypień