Czasami znajdujemy się w sytuacjach nerwowych czy stresowych, kiedy mamy wrażenie, że w ustach mamy Saharę. Chcemy coś powiedzieć, a język przykleja nam się do podniebienia…Niekiedy suchość w ustach przypomina nam, że za mało piliśmy płynów w ciągu dnia i jesteśmy odwodnieni.
Przyczyną suchości w jamie ustnej jest za mała produkcja śliny przez gruczoły ślinowe.
Jeśli jednak po wypiciu odpowiedniej ilości wody lub usunięciu czynników stresogennych dalej mamy sucho w ustach, należy się zastanowić co jest tego powodem i udać się do lekarza dentysty, aby ustalić diagnozę i sposób leczenia.
Przyczyn kserostomii może być wiele: oddychanie przez usta zamiast przez nos: podczas chorób dróg oddechowych, przy powiększonych migdałkach, przy wadach zgryzu uniemożliwiających domknięcie ust, przy złym ułożeniu głowy podczas snu do całkiem poważnych, spowodowanych chorobami ogólnoustrojowymi.
Do częstych przyczyn należy cukrzyca, zapalenie śluzówki /mucositis/ po przebytej radioterapii, zespół Sjogrena, przy którym system immunologiczny uszkadza komórki gruczołów śluzowych. Osobną grupą przyczyniającą się do zmniejszenia ilości śliny są działanie leków: głównie antyhistaminowych, antydepresantów czy leków na nadciśnienie, głównie diuretyków-leków obniżających ciśnienie poprzez usunięcie nadmiaru wody przez nerki.
Długotrwały brak śliny ma duży wpływ na samopoczucie pacjenta: od nieprzyjemnego, piekącego bólu w jamie ustnej, brzydkiego zapachu/halitosis/, po zmianę odczuwania smaków, popękane usta oraz większą podatność na próchnicę zębów czy choroby przyzębia-paradontozę.
Brak śliny utrudnia jedzenie, połykanie pokarmów i płynów oraz trawienie.
Jak można sobie pomóc? Picie małych łyków wody, ssanie kostek lodu, dobra higiena jamy ustnej ze szczególnym uwzględnieniem nitkowania między zębami oraz oczyszczania języka, rzucie bezcukrowych gum, ssanie bezcukrowych cukierków pomaga stymulować gruczoły ślinowe do produkcji śliny.
Jeśli przyczyną są lekarstwa należy porozmawiać z lekarzem prowadzącym, może zmieni lekarstwa na inne, nie powodujące kserostomii. Często zażywamy leki na alergię lub przeziębienia takie jak Tylenol PM, Aleve PM-zawierają one diphenhydraminę – która bardzo wysusza śluzówki.
Gdy pacjent uskarża się na kserostomię, lekarz dentysta może zaproponować substytuty śliny w postaci żelu, sprayu lub gumy albo tabletek do żucia. Można spróbować produkty firmy Salivary, Spry, Biotene, Oasis.
Bardzo ważne jest, aby nie używać substancji wysuszających śluzówkę: picia kawy, alkoholu – łącznie z tym, który znajduje się w niektórych płynach do płukania jamy ustnej. Polecam Biotene albo Tom’s of Maine. Świetna też jest pasta Tom’s of Maine – nie wysusza, przyjemna w smaku.
Dobranie dobrej, delikatnej pasty do zębów jest bardzo ważne.
Z domowych sposobów dobre jest też stosowanie nawilżacza powietrza – humidifiera. Zbliża się lato, świetnym sposobem na nawilżenie jest zamrażanie pokrojonych w kostkę arbuzów, melonów czy ogórków. Nie tylko mają dużo wody, ale też substancji odżywczych i soli mineralnych. Pyszny substytut lodów. Dobry jest też seler-aczkolwiek nie mrożony. Żucie kawałków selera naciowego daje ulgę nawet do kilku godzin.
Jeśli ktoś z Państwa jest leczony na raka i ma zapalenie śluzówki spowodowane radioterapią – polecam Renewing Melts/HB12 melts/. Zawierają one kwas hialuronowy i biologicznie łatwo wchłanialną witaminę B12, które powoli rozpuszczając się leczą rany w ustach.
Do leczenia kserostomii dobrze służą też preparaty zawierające enzymy papai – stymulujące produkcję śliny: Chewable Papaya Enzymes firmy NOW, Papaya Supreme firmy Swanson.
Do ssania polecam Xylimelts-aczkolwiek można mieć reakcję alergiczną na te tabletki lub rozwolnienie, gdy się je przedawkuje.
Mała uwaga – wszystkie środki zawierające xylitol – są TRUJĄCE dla psów. Należy chronić czworonożnych członków rodziny przed zatruciem.
Zapraszam na konsultacje do mojego gabinetu!
Serdecznie pozdrawiam-
Dr. Beata Sowinska
ABM Dental Office
4240 Wilcox Rd.
Mississauga L4Z1C2
905 272 9966