W sobotę na terenie całego kraju obchodzono trzeci doroczny Narodowy Dzień Prawdy i Pojednania z ludnością rdzenną.
Federalne święto ustawowe, zaczerpnięte z oddolnego Dnia Pomarańczowej Koszulki, upamiętniającego znęcanie się nad Eskimosami, Indianami i Metisami w setkach szkół z internatem w ramach państwowego programu asymilacji.
Podczas ceremonii w Ottawie wódz Dylan Whiteduck z Kitigan Zibi Anishinabeg powiedział, że konsekwencje wprowadzenia systemu szkół z internatem są odczuwalne do dziś, łącznie z utratą rdzennych języków.
„Dzisiaj społeczności Pierwszych Narodów mają cele” – powiedział. „Szukamy dobrobytu. Chcemy zrównoważonej przyszłości. I chcemy powrotu naszych rdzennych języków. Ale niestety walczymy o przetrwanie i jest to niedopuszczalne.
„Prosimy Was o pomoc w osiągnięciu tych celów. Pracujmy wszyscy na rzecz pojednania gospodarczego i przekształćmy ten wspaniały kraj. Nie na dzisiaj, ale na następne siedem pokoleń.”
Byli uczniowie szkół stacjonarnych i przywódcy rdzennych społeczności znaleźli się w tłumie setek osób, które zebrały się na Wzgórzu Parlamentarnym na uroczystości upamiętniające.
Przez tłum niesiono czerwony sztandar z imionami dzieci, które nie wróciły do domu ze szkół z internatem, co skłoniło ludzi do wstania na znak szacunku..
Uczestnicy zostali poproszeni o ustawienie na scenie butów jako symbolu pamięci o tych dzieciach i w ciągu kilku minut przód podestu został pokryty mokasynami i innym obuwiem.
Federalne święto ustawowe zostało ustanowione w odpowiedzi na jedno z 94 wezwań Komisji Prawdy i Pojednania do działania po tym, jak radar penetrujący grunt odkrył możliwość istnienia nieoznakowanych grobów w pobliżu terenu dawnej szkoły z internatem pod Kamloops w Kolumbii Brytyjskiej. Do dzisiaj nie przeprowadzono tam ekshumacji.
Joanna Bernard, tymczasowa przewodnicząca Zgromadzenia Pierwszych Narodów, wykorzystała ten dzień, aby apelować do rządu o wdrożenie pozostałych wezwań komisji do działania.
„Pojednanie to ciągły proces ustanawiania i utrzymywania relacji pełnych szacunku. Część tej pracy obejmuje podjęcie konkretnych działań w celu przyspieszenia wdrażania wezwań do działania TRC” – stwierdziła w pisemnym oświadczeniu.
Grupa stwierdziła, że jak dotąd zrealizowano jedynie 13 wezwań do działania, w tym trzy w zeszłym roku.
W Montrealu ubrani na pomarańczowo maszerujący zebrali się, aby przejść od podstawy Mount Royal do cokołu, na którym kiedyś stał pomnik pierwszego premiera Kanady, Johna A. Macdonalda, zanim został zrzucony w 2020 r.
Macdonald jeden z ojców założycieli kanadyjskiego państwa był architektem systemu szkół z internatem.
Premier Justin Trudeau, który przybył do Saskatchewan, aby obchodzić ten dzień, powiedział, że przy tej okazji należy wysłuchać “ocalałych” uczniów szkół z internatem.
„Nigdy nie wolno nam zapominać o przeszłości i niesprawiedliwościach popełnionych wobec ludności tubylczej w szkołach z internatem, a także o traumie międzypokoleniowej, która pozostaje do dziś” – stwierdził w pisemnym oświadczeniu. „W tej chwili, gdy rośnie zaprzeczanie, odkrycie całej prawdy jest ważniejsze niż kiedykolwiek”.
za Canadian Press