Płyn w komórkach może się „zagotować”, jeśli oglądasz zaćmienie bez zabezpieczenia ostrzegają naukowcy
Miliony ludzi we wschodniej i atlantyckiej części Kanady będą mogły zobaczyć rzadkie całkowite zaćmienie słońca, które nastąpi 8 kwietnia. Jednak eksperci twierdzą, że powinni je obserwować tylko wtedy, gdy mają odpowiednią ochronę oczu.
Kiedy ludzie normalnie patrzą w słońce, intensywna jasność powoduje ból, który sprawia, że szybko odwracają wzrok, zanim spowoduje to szkody, tłumaczy dr Philip Hooper, prezes Kanadyjskiego Towarzystwa Okulistycznego.
Ale gdy Księżyc zaczyna zasłaniać Słońce w okresie poprzedzającym całkowite zaćmienie, „ze Słońca pochodzi znaczna energia świetlna, ale nie powoduje to wielkiego bólu. Przez to można patrzeć wystarczająco długo, aby spowodować uszkodzenie oka” – ostrzega Hooper, który jest także profesorem okulistyki na Western University w London, Ontario.
Kiedy patrzysz bezpośrednio na słońce, intensywne światło widzialne i promieniowanie podczerwone skupiają się na środku siatkówki w tylnej części oka.
„To tak, jakby w normalny dzień wziąć szkło powiększające w słońcu i skupić je na kartce papieru. Można podpalić papier” – powiedział Hooper.
Tutaj jest ten sam efekt, ponieważ oko koncentruje tę energię na małym obszarze siatkówki.
„Temperatura komórek w tym obszarze może faktycznie wzrosnąć na tyle, że płyn w komórkach faktycznie się zagotuje, co trwale je uszkodzi ” .
Okulary przeciwsłoneczne nie zapewniają przy tym ochrony.
„Zaćmienie czy nie, nie należy patrzeć na słońce bezpośrednio gołym okiem, ani za pomocą aparatu czy teleskopu, bez (certyfikowanego) filtra słonecznego. Może to prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia oczu” – czytamy w filmie przedstawiającym zaćmienie, opublikowanym w Internecie przez Kanadyjską Agencję Kosmiczną.
Potrzebujemy specjalnych okularów z filtrami przeznaczonymi do oglądania zaćmień. Te okulary muszą mieć boczne osłony, aby promienie świetlne nie mogły przedostać się do środka, Muszą także mieć certyfikowane szkła. Na okularach powinien być wydrukowany certyfikat ISO 12312-2, co oznacza, że okulary spełniają międzynarodowe standardy bezpieczeństwa.
Nosząc takie okulary, nie powinieneś widzieć niczego, chyba że słońce, jeśli popatrzysz w jego kierunku.
„ Są całkowicie czarne. Tak są ciemne”.
Nie należy używać okularów do zaćmienia, jeśli są „zarysowane, przebite, podarte lub w inny sposób uszkodzone” – podaje na swojej stronie internetowej Amerykańskie Towarzystwo Astronomiczne, zaznaczając, że ludzie powinni sprawdzić swoje okulary przed użyciem.
Towarzystwo twierdzi również, że dzieci korzystające z okularów podczas zaćmienia muszą być przez cały czas nadzorowane.
Jak podaje strona internetowa Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego Kanady, w wielu bibliotekach, miastach i okręgach szkolnych w całej Kanadzie dostępne są bezpłatne okulary do oglądania zaćmień.
Amerykańskie Towarzystwo Astronomiczne udostępnia na swojej stronie internetowej listę firm i sprzedawców detalicznych w Kanadzie i USA, którzy sprzedają certyfikowane okulary do zaćmień Słońca.
Według strony internetowej Kanadyjskiego Centrum Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, gogle spawalnicze są dostępne w różnych odcieniach, oznaczonych numerami.
Minimalna ciemność wymagana do bezpiecznego obserwowania zaćmienia to odcień 13, powiedział Hooper. „To znacznie więcej niż gogle, które są zwykle używane przez spawaczy. I nie są powszechnie dostępne” – stwierdził.
Inną opcją bezpiecznego oglądania jest wykonanie projektora tak, aby nigdy nie patrzeć bezpośrednio na słońce. Może to być tak prosta rzecz, jak kartka papieru z dziurką, która rzuca światło słoneczne na chodnik, lub projektor wykonany z pudełka.
Na stronie Kanadyjskiej Agencji Kosmicznej znajduje się prosta instrukcja wykonania projektora z pustego kartonu, kartki białego papieru, folii aluminiowej, szpilki, taśmy i nożyczek.
Instrukcje można znaleźć na stronie https://www.asc-csa.gc.ca/eng/youth-educators/activities/fun-experiments/eclipse-projector.asp