Porozumienie między rządami III Rzeszy i ZSRS przyczyniło się do rozpętania II wojny światowej. Pakt Ribbentrop–Mołotow, nazywany też zmową Hitlera ze Stalinem, zawarty na kilka dni przed atakiem Niemiec na Polskę, przesądził o losie Rzeczypospolitej oraz Europy Środkowo-Wschodniej.

Podwójna okupacja Polski
Od 1 września 1939 r. Polacy bohatersko stawiali czoła nacierającym wojskom niemieckim. 17 września 1939 r. wschodnią granicę kraju przekroczyły oddziały Armii Czerwonej, wypełniając zobowiązania sojusznicze wobec Niemiec. Ważne ośrodki miejskie, jak Warszawa, Kraków, Poznań czy Łódź, znalazły się pod niemiecką okupacją. Z kolei Wilno, Białystok, Lwów czy Stanisławów zostały zajęte przez Sowietów. Wybuch II wojny światowej okazał się dla Polaków nie tylko starciem militarnym, ale i pasmem represji ze strony obu agresorów.
Niemiecko-sowieckie braterstwo broni
Od września 1939 r. rezultatem formalnego paktu o nieagresji była szeroka współpraca wojsk III Rzeszy i Związku Sowieckiego. Obejmowała ona m.in. przekazywanie danych wywiadowczych czy wymianę informacji między służbami łączności. Sowieci zapewniali też Niemcom wsparcie radiowe samolotów Luftwaffe przy atakowaniu polskich obiektów. Dowodem niemiecko-sowieckiego braterstwa broni była wspólna defilada, którą zorganizowano 22 września 1939 r. w Brześciu nad Bugiem. Podobnych inicjatyw było więcej, czego obecnie – wbrew historycznym dowodom – wypiera się strona rosyjska.
Długofalowe konsekwencje zmowy Hitlera ze Stalinem
Sojusz niemiecko-sowiecki zakończył się wraz z atakiem Hitlera na ZSRS, do którego doszło 22 czerwca 1941 r. Niedawni sojusznicy stali się wrogami, a Sowieci uznali tę datę za początek tzw. wielkiej wojny ojczyźnianej, co do dzisiaj wykorzystują propagandowo Rosjanie, kreując się na pogromców niemieckich nazistów. Jednak skutki paktu Ribbentrop–Mołotow i IV rozbioru Polski przetrwały nie tylko II wojnę światową. Związek Sowiecki włączył tereny wschodnich województw Rzeczypospolitej w skład Białoruskiej SRS i Ukraińskiej SRS. Po 1945 r. nie mogło być mowy o powrocie polskich granic sprzed wybuchu wojny. Na mocy porozumień, które bez wiedzy Polaków zawarli alianci w trakcie rokowań pokojowych, Polska bezpowrotnie utraciła ok. 20% przedwojennego terytorium – prawie 78 tys. km2. Jest to powierzchnia w przybliżeniu odpowiadająca wielkości obecnych Czech. Wielowiekowe ośrodki polskości, jak Wilno czy Lwów, zostały zsowietyzowane. Setki tysięcy Polaków, którzy przed 1939 r. zamieszkiwali wschodnie województwa, za linią Curzona, przymusowo przesiedlono na Ziemie Odzyskane. To rodziło wiele ludzkich dramatów.

Przybliżona liczba polskich ofiar sowieckiej okupacji: ok. 1,8 mln, z czego zginęło co najmniej 150 tys. Przybliżona, minimalna liczba obywateli polskich poszkodowanych przez III Rzeszę: ok. 12 mln, z czego zginęło ok. 6 mln osób.

za IPN

Statement from Conservative Leader Pierre Poilievre on Black Ribbon Day

August 23, 2024
FOR IMMEDIATE RELEASE

Ottawa, ON – The Hon. Pierre Poilievre, Leader of the Conservative Party of Canada and the Official Opposition, released the following statement on the National Day of Remembrance for the Victims of Communism and Nazism in Europe:

“85 years ago, Nazi Germany and the Soviet Union carved up Europe, beginning decades of repression, terror and death.

“Upon signing the Molotov–Ribbentrop Pact, the two evil empires launched a joint invasion, subjugating Poland between themselves. Their reigns of terror continued as the Soviets illegally occupied Eastern Europe, and Hitler’s war machine marched into the Netherlands, Belgium and France.

“Before and during the Second World War, the racist cult of National Socialism unleashed violence against Jewish people, along with other minority groups and political dissidents culminating in the Holocaust. Their campaign of murder extended to other ethnic groups, 1.8 million Poles, 6 million Jews, including 3 million Jewish citizens of Poland, and the mass murder of people with disabilities.

“Behind the iron curtain of the Soviet Union, under the tyrannical grip of Stalin, citizens faced forced labour, deportation, famine, torture, or mass executions. Seeking to crush any aspirations for liberty and independence, millions of Ukrainians were murdered in the Holodomor, a brutal Soviet genocide from Stalin’s man-made famine. 22,000 defenceless military and police officers, border guards, and prisoners of war were killed in the Katyn massacre. In total, over 20 million people tragically died as  result of Stalin’s evil policies.

“Today, we remember the lives lost from these monstrous twin ideologies and honour those who fought to restore freedom across Europe. Let their memory serve to remind us that we must always be on guard against fascism, communism and all other forms of socialism.”