Jedyny przedstawiciel rdzennej ludności Ontario w Queen’s Park chce przedstawić projekt ustawy w swoim własnym języku rdzennych mieszkańców, mający na celu ustanowienie w prowincji Narodowego Dnia Prawdy i Pojednania jako płatnego święta w prowincji.
Dzień ten jest świętem ustawowym na szczeblu federalnym, ale nie prowincjonalnym w Ontario.
Zastępca lidera NDP Sol Mamakwa, który reprezentuje północno-zachodni okręg wyborczy Kiiwetinoong, chce, aby Ontario podążyło śladem rządu federalnego i wyraził nadzieję, że Partia Konserwatywna premiera Douga Forda poprze ten pomysł.
„To zawsze przedstawiciele ludności rdzennej biorą dzień wolny, ale myślę, że ważne jest, aby wszyscy mieszkańcy Ontario mieli ten dzień wolny, aby zastanowić się , poznać i opłakiwać prawdziwą historię szkół z internatami” – powiedziała Mamakwa w wywiadzie.
Dzień ten upamiętnia nadużycia, których ofiarami padli Eskimosi, Indianie i Metysi w setkach szkół z internatem prowadzonych przez organizacje religijne w ramach państwowego kanadyjskiego programu asymilacji ludności rdzennej.
Jest to święto ustawowe dla pracowników podlegających regulacjom federalnym oraz pracowników zatrudnionych w niektórych innych prowincjach, np. w Kolumbii Brytyjskiej.
Dzień ten wywodzi się z Dnia Pomarańczowej Koszuli, inicjatywy zapoczątkowanej w 2013 r. i zainspirowanej historią Phyllis Webstad, która w 1973 r., w wieku sześciu lat przybyła do szkoły z internatem i tam straciła pomarańczową koszulkę, którą dała jej babcia.
Mamakwa, który jest absolwentem szkoły z internatem, powiedział, że widział na własne oczy okropności panujące w takich instytucjach.
W listopadzie planuje złożyć projekt ustawy, który ma na celu wprowadzenie święta prowincjonalnego. „Zamiast po prostu dnia refleksji, zamiast po prostu dnia żałoby, powinno to być coś więcej, gdzie wszyscy mieszkańcy Ontario mają dzień wolny i mogą dowiedzieć się o tym dniu, czym jest Dzień Pomarańczowej Koszuli, czym jest prawda i pojednanie”.
Greg Rickford, minister ds. rdzennej ludności Ontario, stwierdził, że pomysł Mamakwa „nie przekonał go w pełni”, ale go nie odrzucił. Minister powiedział, że niektórzy przywódcy Pierwszych Narodów uważają, że ustawowe dni wolne od pracy nie są obecnie właściwym podejściem i wolą skupić się na edukacji na temat spuścizny szkół rezydencjalnych i wysiłkach mających na celu “sprowadzenie do domu dzieci, które nie wróciły”.
Od 1831 roku, kiedy otwarta została pierwsza szkoła do 1996 kiedy zamknięto ostatnią około 150 000 dzieci Indian, Eskimosów i Metysów zostało zmuszonych do nauki w szkołach z zamieszkaniem.
Szacuje się, że w tych instytucjach na przestrzeni ponad 130 lat zmarło 6000 dzieci tubylczych, ale wielu ekspertów uważa, że liczba ta jest wyższa. Narodowe Centrum Prawdy i Pojednania odnotowało nazwiska ponad 4000 osób, które zmarły.
Wiele szkół w Ontario obchodzi obecnie Narodowy Dzień Prawdy i Pojednania, zachęcając uczniów do noszenia pomarańczowych koszulek i dowiadywania się o historii tych szkół.
Mamakwa powiedział, że planuje najpierw omówić swój proponowany projekt ustawy w legislaturze w języku Anishininiimowin, znanym po angielsku jako Oji-Cree – będzie to dopiero drugi raz, kiedy w sali ustawodawczej będzie się mówiło tym językiem.