(Toronto, kwiecień 2021–Pomnik Katyński)
13 kwietnia 1943r. o godz.15.15 czasu środkowoeuropejskiego berlińska rozgłośnia radiowa przekazała sensacyjną wiadomość o odnalezieniu tajnych masowych grobów polskich oficerów w okolicach Smoleńska. Dzień 13 kwietnia jest upamiętniany jako Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
.jpg)
Spotykamy się zawsze w niedzielę kwietniową, aby w Toronto, przed pomnikiem Katyńskim, przypomnieć światu Zbrodnię Katyńska, aby oddać cześć Polakom pomordowanym w obozach internowania na sowieckiej ziemi. Pomnik ten, wzniesiony w 1980 r. jako pierwszy na świecie pomnik dedykowany ofiarom Zbrodni Katyńskiej, wzniesiony na terenie miejskim. Uchwała miasta Toronto zapadła jednogłośnie w 1978 r. i pomimo ostrych reakcji ambasad ZSRR i PRL, we wrześniu 1980 r. pomnik odsłonięto. Wielka to zasługa oraz dowód determinacji i znaczenia Kongresu Polonii Kanadyjskiej w owych czasach.
Pomnik, który tak zdecydowanie, swoją ekspresyjną bryłą „krzyczy” jako ostrzeżenie, do czego zdolne były systemy totalitarne, niemiecki – nazistowski i sowiecki, oraz nakazuje pamiętać o tym ludobójstwie. Ma to współcześnie wyjątkowe znaczenie zwłaszcza, w skoordynowanych działaniach, Federacji Rosyjskiej i Republiki Niemiec, w zakłamywaniu historii II wojny światowej.
Spotykamy się, aby w skupieniu oddać cześć tym, których skazano na śmierć tylko, dlatego, że byli Polakami. Stanowili i reprezentowali osnowę polskiego narodu, byli polskimi oficerami, lekarzami, inżynierami, duchownymi. Byli żołnierzami, którzy wypełniali swój patriotyczny obowiązek obrony ojczyzny i stanęli na jej wezwanie mobilizacyjne, aby jej bronić. Mord na nich, jeńcach wojennych to ludobójstwo, zaplanowane w szczegółach, wykonane i skrywane z szatańską dokładnością.
“Przez dziesięciolecia ZSRR robił wszystko, by kłamstwo katyńskie mogło trwać dalej. Niekiedy pomagał mu w tym Zachód. Jeszcze w połowie lat siedemdziesiątych, gdy polscy emigranci wznieśli w Londynie (na cmentarzu Gunnersbury-J.C) pomnik ku czci pomordowanych w Katyniu, rząd brytyjski wzbraniał się przed uznaniem prawdy. Tak wiec sprawa katyńska nadal była, także w oczach Zachodu, opatrzona tym samym znakiem zapytania.”*
W powojennej Polsce Ludowej prawda o Katyniu znana była tylko w prywatnych rozmowach, nawet hasło Katyń zostało wyeliminowane z encyklopedii PWN. Czasem można było usłyszeć, że Mord Katyński to dzieło Niemców. Niewątpliwie jest w tym stwierdzeniu część prawdy. W świetle nowych badan historyków, na podstawie zeznań świadków ustalono, że „Niemcy wiedzieli o zbrodni katyńskiej od samego początku, lecz nie zamierzali przyznawać się do swojego (biernego) w niej udziału”.* Wiele faktów historycznych wskazuje na wspólnotę celów ZSRR i Trzeciej Rzeszy w realizacji zbrodni ludobójstwa. W ZSRR rozkazy Jeżowa 00485 i 00486 z 1937 roku oraz niemiecka akcja specjalna AB (Ausserordentliche Befriedungsaktion) Nadzwyczajna Akcja Pacyfikacyjna miały te sam cel.
Winni jesteśmy pamięć oraz hołd także wielu ofiarom, które cierpiały i zginęły za upominanie się w Polsce komunistycznej o prawdę o Katyniu. Było wiele, bezimiennych ofiar Katynia w Polsce zarządzanej przez komunistów. Jeszcze w latach osiemdziesiątych, w Polsce Ludowej za przemycane z Zachodu publikacje o Katyniu groziły szykany i surowe kary.
Rok 2010, 10 kwietnia. Jakże symboliczny jest związek tej daty z Katyniem. Najlepiej oddaje to inskrypcja na odsłoniętym w kwietniu 2011 roku w Toronto obelisku Smoleńskim:
Without the Katyn Massacre
-there would have been no Smolensk tragedy
Udająca się na uroczystości upamiętniające 70 rocznicę Mordu ponad 20 tysięcy Polaków, patriotycznej elity II Rzeczypospolitej Delegacja, ginie w katastrofie pod Smoleńskiem, w do dzisiaj nie wyjaśnionych okolicznościach. 96 osobowej delegacji na czele z prezydentami Lechem Kaczyńskim i Ryszardem Kaczorowskim nie było dane uczestnictwo w tych uroczystościach. Niestety, ich ciała wróciły do kraju w zaplombowanych trumnach. Niewiele zrobiono aby wyjaśnić przyczyny tak strasznej katastrofy, a raczej zrobiono wiele, aby niewiele zrobić. Jakże wiele jest spraw do wyjaśnienia, jak wiele znaków zapytania.
Po 11 latach dalej nie znamy przyczyn tej wyjątkowej w dziejach Polski tragedii. Trudno oprzeć się skojarzeniu „okrutna ziemia sowiecka”.
Czcząc pamięć, tych którzy zginęli na okrutnej ziemi sowieckiej, zróbmy wszystko, aby świat o tym pamiętał, to jest nasz moralny, polonijny obowiązek, obowiązek Kongresu Polonii Kanadyjskiej i Polonii.
Opr. Jan Cytowski
Komisja Propagowania i Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków KPK Okręg Toronto.
Tutaj można przeczytać dokument podsumowujący prace nad ustaleniem przyczyn katastrofy smoleńskiej
*Materiał źródłowy:
*Franz Kadel- Kłamstwo Katyńskie Wyd. Dolnośląskie 1991
*Tadeusz A. Kisielewski – Zamach wyd. Rebis 2005
