Obecny Rok jest Rokiem Mikołaja Kopernika, już 19 lutego obchodzimy Jubileusz 550-tej rocznicy urodzin Kopernika, uznanego powszechnie jako ojca współczesnej astronomii.
Po prawej: „O obrotach ciał niebieskich” 1566 r. Źródło: Wikipedia Commons
Kopernik urodził się w Toruniu, a po wczesnej śmierci ojca zaopiekował się nim jego wuj Łukasz Watzenrode, późniejszy biskup warmiński, wspierający jego wykształcenie na akademii krakowskiej, a potem na znakomitych włoskich uniwersytetach w Bolonii, Padwie i Ferrarze. Mikołaj studiował filozofię, prawo, medycynę i matematykę, a mając dostęp do bogatych zbiorów starych ksiąg poznał wiedzę starożytnych uczonych i z pasją zagłębił się w badanie nieba.
Swoją wiedzę wykorzystał w późniejszej pracy na różnych szczeblach administracji Kapituły Warmińskiej w Lidzbarku, Olsztynie i Fromborku jako administrator, ekonomista, dyplomata i lekarz. Równolegle prowadził obserwacje astronomiczne używając skonstruowane przez siebie instrumenty. Z czasem wykorzystując matematykę, geometrię przestrzenną i rysunek uporządkował swoje badania i sformułował opartą na wyliczeniach wizjonerską teorię heliocentryczną publikując słynną rozprawę „O obrotach ciał niebieskich” głoszącą, że to nasza planeta jest w ruchu, a nie Słońce.
.jpg)
Jednak jego hipotezy w czasach średniowiecza burzyły kanony umysłów ludzkich uznających, że ziemia jest plaska i stanowi centrum świata. Jego przeciwnicy nie mogli pojąć faktu, no bo jak ziemia może być kulista? i to jeszcze w ruchu obrotowym?, przecież ludzie poszybowaliby w przestrzeń. Było to wbrew religii, wbrew powszechnie uznanej nauce, tego ówczesna świadomość ludzka nie pojmowała. Kopernik wierzył w Boga, był kanonikiem kościelnym, nawet kandydatem na biskupa, uważał jednak, że natura jest piękna i prosta, a uczeni mają prawo do poszukiwania prawdy i odnalazł ją. Jego nauka zmieniła zasadniczo pojęcie człowieka o wszechświecie i jest porównywalna do odkryć Arystotelesa, Newtona i Einsteina.
Na wielki Jubileusz 550-lecia urodzin Kopernika Polsko-Kanadyjskie Stowarzyszenie Biznesmenów i Profesjonalistów w Windsor postanowiło stworzyć wystawę o Koperniku. Jest ona hołdem Polonii kanadyjskiej dla Mikołaja Kopernika z okazji rocznicy jego urodzin. Biografia Kopernika jest powszechnie znana w Polsce, natomiast jest mniej znana poza nią. Stąd zrodził się pomysł stworzenia wystawy dla Kanady, by tutaj promować postać polskiego uczonego, który miał zasadniczy wpływ na zrozumienie wszechświata.
Z czasem udało się pozyskać sponsorów, a naszymi patronami zostali Rada Polonii Świata, Kongres Polonii Kanadyjskiej oraz Ambasada Polska w Kanadzie. W ramach projektu udało się wydać znaczki pocztowe z wizerunkiem Kopernika zarówno w Polsce jak i Kanadzie oraz wybić Jubileuszowy Medalion rocznicy Kopernika jako podziękowanie dla sponsorów, patronów i promotorów naszego projektu. Oprócz pokazu wystawy są też inne projekty np. planowane są konferencje naukowe, bankiety, konkursy czy nadawanie nazwy Copernicus nowym ulicom lub parkom. Są też istniejące symbole popularności Kopernika np. jego pomnik w Montrealu, będący wierną kopią pomnika z Warszawy czy Astrolabium z zegarem słonecznym w Windsor.
Inauguracja pokazu angielskiej wersji wystawy rozpocznie Jubileusz Kopernika w Kanadzie 17 lutego tego roku, na Uniwersytecie w Windsor. Kolejne główne miejsca pokazu wystawy odbędą się 27 kwietnia w Parlamencie Federalnym w Ottawie, następnie 6 maja na Bankiecie z okazji 90-lecia Kongresu Polonii Kanadyjskiej w Burlington, kolejno 30 maja w Parlamencie Ontaryjskim w Toronto oraz na Roncesvalles Polish Festival 16-17 września w Toronto.
Inauguracja pokazu polskiej wersji wystawy o Koperniku odbędzie się 21 lutego w Senacie w Warszawie. Następnie pokazy odbędą się na Politechnice Warszawskiej w Warszawie oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i innych miastach.
opracowanie: Jerzy Barycki przy współpracy z Krystyną Sroczyńską
Windsor, Kanada 13 stycznia 2023.
