Nie wolno nam zapomnieć o Ich heroizmie!

24 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów w latach niemieckiej okupacji Polski. Dzień Pamięci, który z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy został w 2018 r. ustanowiony przez parlament, jest wyrazem czci dla wszystkich obywateli polskich, którzy pomagali Żydom poddanym ludobójczej eksterminacji przez niemieckich okupantów w latach okupacji 1939-45.

Przyjęta data nawiązuje do dnia, w którym Niemcy bestialsko zamordowali w Markowej (dzisiejsze województwo podkarpackie) rodzinę Ulmów. 24 marca 1944 r. niemieccy zbrodniarze rozstrzelali Józefa Ulmę, jego ciężarną żonę Wiktorię, ich sześcioro małoletnich dzieci, ośmioletnią Stasię, sześcioletnią Basię, pięcioletniego Władka, czteroletniego Franka, trzyletniego Antosia, półtoraroczną Marysię i Nienarodzone Dziecko i wraz z nimi ośmioro ukrywanych przez polską rodzinę Żydów z rodzin Didnerów, Grünfeldów i Goldmanów.

W duchu słów Jezusa Chrystusa:

PONIŻEJ KONTYNUACJA TEKSTU

Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całą swoją mocą, całym swoim umysłem, a bliźniego swego jak siebie samego”,

rodzina Ulmów w 1942 roku przyjęła pod swój dach poszukujących pomocy Żydów z Markowej i Łańcuta, z rodzin Didnerów, Grünfeldów i Goldmanów. Ulmowie stanowią symbol, ciągle zbyt mało znanej w świecie postawy wielu Polaków, którzy wobec moralnego dylematu decydowali się zaryzykować własne i swojej rodziny życie, dla spełnienia chrześcijańskiego nakazu miłości bliźniego. Trzeba podkreślić, że Polska była jedynym krajem w okupowanej przez Niemców Europie, gdzie najmniejsza pomoc Żydom karana była karą śmierci. Józef i Wiktoria Ulmowie zostali w 1995 roku odznaczeni tytułem Sprawiedliwi wśród Narodów Świata nadawanym przez Instytut Pamięci Narodowej Yad Vashem. W 2003 roku rozpoczął się w diecezji przemyskiej proces beatyfikacyjny całej rodziny. Decyzją papieża Franciszka, 10 września 2023 r. odbędzie w Markowej uroczystość beatyfikacyjna. Kilka lat temu w Markowej powstało Muzeum Polaków Ratujących Żydów, tam tez w 2004 roku odsłonięto pomnik poświęcony rodzinie Ulmów.

Oprac. Jan Cytowski

Komisja Propagowania i Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków

KPK Okręg Toronto

 

materiały źródłowe:

-IPN-The risk of Survival-2009

-Grzegorz Gorny-The Righteous-2016

-O Polakach ratujących Żydów – materiały pokonferencyjne -2016