Redakcja: Być kobietą oznacza również być poddaną przez całe życie różnym hormonom, cyklom i specyficznym podatnościom na pewne choroby, które z dużą dysproporcją atakują właśnie kobiety. O tym, jaki wzajemny wpływ mają hormony i kobieca płeć na zdrowie przyzębia rozmawiamy z panią Doktor Beatą Sowińską.
Dr. Bea: Kobiece ciało to wspaniałe dzieło Boże – potrafi dawać życie, wykarmić niemowlę – i przez to przystosowane jest do odbierania wielu sygnałów, również tych ostrzegających o zagrażających chorobach.
Rozpoznawanie tych sygnałów i wspomaganie dobrych nawyków żywieniowych, higienicznych sprzyja w utrzymaniu dobrego zdrowia i dłuższego życia.
Redakcja: Taką pierwszą zmianą hormonalną w życiu dziewczynek jest menstruacja…
Dr.Bea: Podczas dojrzewania płciowego u dziewczynek wzrasta stężenie estrogenów, a także, ale w niewielkiej ilości, testosteronu i dehydroepiandrosteronu. Zmiany hormonalne powodują, że dziąsła u dziewczynek mogą puchnąć, krwawić i być podrażnione. To najczęściej towarzyszy owulacji i kilku dniom ją poprzedzającym, ponieważ zwiększa się poziom hormonu progesteronu.
Należy wytłumaczyć córce, dlaczego tak się dzieje i nauczyć ją prawidłowej dbałości nie tylko o higienę intymną, ale też o regularne dbanie o zęby. Da to dobrą podstawę na całe życie, szczególnie, że hormony mogą też wpłynąć na częstsze występowanie u dziewcząt aft – małych owrzodzeń o białej lub szarej bazie i czerwonym bolesnym brzegu.
Redakcja: Hormonalne zabezpieczenie się przed ciążą, tabletki czy środki dopochwowe również wpływają na poziom estrogenu i progesteronu.
Dr.Bea: Tak – podniesienie poziomu estrogenu powoduje również stany zapalne i opuchnięcie dziąseł. Ważne, aby w wywiadzie medycznym dowiedzieć się, czy dana pacjentka stosuje antykoncepcję, a obecnie są to całkiem mlode dziewczeta, ponieważ mogą być kłopoty z krzepnięciem krwi po wyrwaniu na przykład zębów mądrości. Środki antykoncepcyjne obniżają krzepliwość krwi, zdarza się również więcej przypadków suchego zębodołu. Suchy zębodół tworzy się wtedy, gdy po usunięciu zęba nie wytworzy się skrzep i kość pozostaje naga. Jest to bardzo bolesne i raczej należy bardzo temu zapobiegać.
Redakcja: Choroby serca to główny zabójca kobiet, częstszy niż rak.
Dr.Bea: Dlatego tak ważne jest, aby od wczesnej młodości wychowywać dzieci w wiedzy, że dobre zwyczaje higieniczne to nie tylko świeży oddech lub perliście białe zęby, ale też bardzo wymierne korzyści zdrowotne; mniej zawałów i chorób układu krwionośnego czy cukrzycy.
Redakcja: Następne ogromne zmiany następują, gdy kobieta jest w ciąży…
Dr.Bea: Panie przychodząc do gabinetu powinny zgłosić, że są w ciąży, nawet jeśli tylko to podejrzewają i nie sprawdziły testami – ponieważ unika się robienia zdjęć rentgenowskich podczas ciąży. Pomimo, że mamy aparaty cyfrowe, z dużą mniejsza dawka promieni-bo zmniejszona o dwie trzecie – ale ryzykować nie wolno. Zawsze przypominam młodym pacjentkom, że do ciąży należy się przygotowywać przynajmniej rok przed planowanym zajściem w ciążę. Należy wyleczyć wszystkie ubytki próchnicowe i właśnie zrobić zdjęcia rentgenowskie, żeby być pewnym że zarówno próchnicę jak i stany zapalne przyzębia mamy pod kontrolą. Zależy od tego waga urodzeniowa noworodka – mamy ze stanem zapalnym przyzębia rodzą mniejsze wagowo dzieci.
Redakcja: Kobieta może przekazać swojemu dziecku próchniczo-twórcze bakterie podczas ciąży oraz po porodzie…
Dr. Bea: Słuszna uwaga – wiele kobiet nie zdaje sobie sprawy, że bakterie z ust mogą przekazać dziecku. Dzieci matek z próchnicą mają trzykrotnie większą możliwość choroby próchnicowej. Nie powinno się lizać smoczka dziecka, co czasami mamy robią…
Ciążowe zapalenie dziąseł spowodowane jest zwiększeniem poziomu hormonu – progesteronu – który sprzyja wzrostowi przepływu krwi przez tkankę dziąseł, co sprawia, że stają się one wrażliwe, opuchnięte i bardziej podatne na krwawienie podczas szczotkowania lub nitkowania. Ciążowe zapalenie dziąseł może wystąpić w którymkolwiek momencie pomiędzy drugim a ósmym miesiącem ciąży, ale najcięższą postać przyjmuje zwykle w drugim trymestrze. Czasem może dojść do powstania nadziąślaka naczyniowego – czyli rozrostu tkanki dziąsłowej. Guzek może być mocno ukrwiony, czasami może krwawić a jego rozmiar dochodzi nawet do trzech centymetrów. Wystąpienie nadziąślaka jest odpowiedzią ciała na na czynniki drażniące dziąsła, na przykład płytkę nazębną, szorstkie wypełnienia, złą higienę jamy ustnej. Guzy ciążowe zwykle są zlokalizowana w szczęce górnej.
Jeśli nie krwawią, to zostawia się je pod obserwacją, czasami jednak usuwa się je chirurgicznie, gdy są zbyt duże i przeszkadzają w normalnym funkcjonowaniu. Zmiany zwykle znikają po urodzeniu dziecka. Zapobieganie jest najlepszym sposobem: prawidłowa higiena jamy ustnej, usuwanie nawisów w starych plombach, kamienia nazębnego i wszelkich drażniących czynników zmniejsza prawdopodobieństwo rośnięcia nadziąślaka.
Następnym etapem zmian hormonalnych mającym wpływ na zdrowie jest menopauza z obniżeniem poziomu estrogenów i związana z tym mniejsza produkcja śliny-kserostomia. Kserostomia przyczynia się do zwiększonej podatności na próchnicę. Należy szczególnie wtedy dbać o myciu zębów po każdym posiłku, piciu większej ilości wody w ciągu dnia, a w razie potrzeby o nawilżaniu śluzówek preparatami takimi jak Biotene Dry Mouth Oral Rinse, Biotene Dry Mouth Spray, Biotene Saliva Replacement Gel, Xyli Melts-są to tabletki do ssania. W postaci tabletek jest też preparat Therabreath Dry Mouth Lozenges.
Redakcja: Z naszej dzisiejszej rozmowy wynika, że warto dbać o zęby w każdym wieku a pani Doktor Beata Sowinska zaprasza na wizytę do ABM Dental Office. Telefon 905 272 9966 a gabinet znajduje się przy 4240 Wilcox Road w Mississaudze, tuż obok parkingu kościoła św.Maxymiliana Kolbe.